Het clubhuis van de toekomst: ‘Hier plukken alle sportverenigingen de vruchten van’

Daan Bregman is Business Director bij het Sportinnovator-centrum en als zodanig nauw betrokken bij Innovation Clubhuis. ‘De afgelopen tien jaar hebben we ons als TU Delft Sports Engineering Institute volop met topsportinnovaties beziggehouden. Van baanfietsen tot het wielerpak van Tom Dumoulin en van hitteverlagende koelvesten tot rolstoelen met sensoren. Tussen de Olympische Spelen van Tokio en Parijs wilden we daarnaast een stap maken op maatschappelijk vlak.’

Van probleem naar kans

Al snel trokken sportverenigingen de aandacht van Bregman en zijn collega’s. ‘De kracht van de Nederlandse sport zit bij verenigingen. Diezelfde verenigingen staan de laatste tijd onder de druk. Ze hebben te maken met meer energiekosten, beschikken over minder vrijwilligers, hebben moeite om pubers aan boord te houden en verouderd vastgoed. In Amsterdam alleen al in zo’n zestig procent van het onroerend goed op sportgebied op termijn aan vervanging toe. Dat is best een grote opgave voor de stad en daarmee een probleem.’

‘Dat probleem wilden we omzetten in een kans. Een kans om iets aan klimaatverandering of sociale cohesie in de wijk te doen, met het clubhuis als uitvalsbasis. Het idee van Innovation Clubhuis is om één clubhuis te creëren waarin alle innovaties samenkomen. Een innovatielab waarin we allerlei projecten samenbrengen. Denk aan geothermie onder de velden, het creëren van een mobiliteitshub waar je pakketjes kan ophalen en wegbrengen en een plek waar ouderen uit de wijk bewegen.’

Over de financiering van Innovation Clubhuis zijn de ideeën helder. Bregman: ‘In sportsponsoring zitten veel financieringsmogelijkheden. Daarom willen sponsors in de sport uitdagen om bij te dragen aan innovaties met maatschappelijke thema’s. Als alleen de gemeente financieel bijdraagt, is opschalen niet haalbaar. Voor sponsors, bedrijven die maatschappelijke waarden in hun DNA hebben, is dit bovendien de kans om zichtbaar impact te maken. Ze kunnen iets nieuws ontwikkelen dat nationale uitstraling heeft.’

Mini-samenleving

In het Innovation Clubhuis komen negen innovatiethema’s samen. Bregman: ‘Het clubhuis is een mini-samenleving op zich. Een plek waar innovaties getest en getoetst worden. Die lopen uiteen van thema’s als klimaatbestendigheid, energie en warmte tot sociale onderwerpen. Voorbeelden van innovaties die we beogen uit te testen, zijn water opvangen bij regen en buffers opbouwen voor droge tijden. Denk ook aan circulair bouwen, energie- en warmteopslag voor het clubhuis en de wijk, een onderwijs- en bibliotheekfunctie en het organiseren van activiteiten om eenzaamheid tegen te gaan. Natuurlijk dient het ook om meer mensen aan het bewegen krijgen, maar ook om kansen te grijpen op het gebied van mobiliteit, zoals ongebruikte parkeerplekken benutten en deelvervoer stimuleren. Uiteraard is het belangrijkste thema de toekomstbestendigheid van de sportvereniging zelf, zoals manieren om vrijwilligers kan werven en behouden.’

In principe komt er één Innovation Clubhuis. Bregman: ‘De locatie wordt een aandachtsgebied in Amsterdam. Ergens waar de meerwaarde van een club extra groot is. Misschien plaatsen we een nieuw gebouw, maar liever kiezen we voor de renovatie van een bestaand gebouw. Zo is het een haalbaar voorbeeld voor andere sportverenigingen die over een verouderd clubhuis beschikken. Uiteindelijk willen we immers dat verenigingen uit heel Nederland profiteren van ons project. Ook van de innovatie die geen succes blijken.’

Het Innovation Clubhouse staat er nog niet, maar volgens Bregman laat dat niet lang meer op zich wachten. ‘Met de KNVB en de gemeente Amsterdam hebben we, onder meer dankzij een zogenaamde innovatieversneller van Sportinnovator, het concept het afgelopen jaar uitgewerkt. Vanaf mei 2023 kijken we een jaar welke partijen willen aanhaken en wat de locatie wordt. In 2024 moet het lab gaan draaien en in 2025 willen we het gebouw gerenoveerd hebben.’

De gemeente Amsterdam ziet de toekomst het project in ieder geval positief in. Wethouder Sport & Bewegen Sofyan Mbarki: ‘Sportverenigingen zijn cruciaal voor Amsterdam. Naast het bevorderen van bewegen en gezondheid, hebben ze een sociale en verbindende rol in de buurt. We zien kansen om de clubs te versterken en toekomstbestendig te maken door het clubhuis als centrum voor maatschappelijke, innovatieve en duurzame projecten te gebruiken. Dit vergroot de wijkcohesie en stimuleert innovaties op het gebied van energieverbruik en ruimtegebruik op sportcomplexen.’

Ben je benieuwd naar de ontwikkelingen en mogelijkheden rondom het Innovation Clubhuis? Kijk dan hier voor meer informatie.