Studenten TU Delft ontwikkelen nieuwe methode om gendoping op te sporen
Twaalf jaar geleden al werd een Duitse atletiekcoach opgepakt die gendoping aan sporters aanbood. Hard bewijs van genetische doping, dat sinds 2003 is verboden, is er echter nog altijd niet. Dat wil niet zeggen dat het er niet is, maar er is simpelweg geen geschikte detectiemethode. Twaalf studenten van de TU Delft willen daar verandering in brengen en zijn bezig een nieuwe methode te ontwikkelen. ‘De verwachting is dat er in de sport al gebruik wordt gemaakt van gendoping.’
‘Gendoping is, simpel gezegd, het misbruiken van de gentherapie’, vertelt student Susan Bouwmeester. Gentherapie is relatief nieuw en wordt onder andere gebruikt bij mensen met een chronische ziekte. Maar: ook sporters kunnen er hun voordeel mee doen. Bouwmeester: ‘Het houdt in dat je extra DNA in je lichaam brengt. Dat zorgt er in het geval van doping voor dat je lichaam zelf meer prestatieverhogende eiwitten aanmaakt, bijvoorbeeld epo. Omdat het dan om een lichaamseigen stof gaat, kan het met de huidige dopingcontroles niet worden opgespoord.’
Verschillen in DNA opsporen
Het team ADOPE (Advanced Detection of Performance Enhancement), waar Bouwmeester deel van uitmaakt, wil daar verandering in brengen. Dat moet mogelijk zijn, denken de studenten, omdat het geïnjecteerde DNA kleine verschillen vertoont met het lichaamseigen DNA. ‘Het DNA voor gendoping - en gentherapie - wordt iets korter gemaakt dan het gewone DNA, om het goed in de cellen te laten komen. De uitdaging is om die verschillen op te zoeken.’ Daarvoor wordt gebruikt gemaakt van een samenvoeging van twee eiwitten. ‘Het ene eiwit zoekt het extra DNA op aan de hand van de verschillen, het andere eiwit plakt een soort labels op dat eiwit, zodat specifiek dat DNA uitgelezen kan worden.’
Overuren in het lab
De studenten maken momenteel overuren in het lab om de eiwitten te koppelen. ‘Het is een flinke uitdaging’, lacht Bouwmeester. ‘Ik denk dat we weinig vrije tijd hebben de komende periode. In oktober willen we een prove of concept hebben.’ Die deadline van oktober is er niet voor niets. In maart begon de groep met het project en in oktober reizen ze af naar Boston. Daar doen ze mee aan de grootste internationale wedstrijd in synthetische biologie: iGEM.
Titel verdedigen op iGEM
‘Daar doen ruim 300 universiteiten aan mee’, vertelt Bouwmeester. ‘De TU Delft won vorig jaar, dus wij willen die titel verdedigen.’ Naast de prijs zou het natuurlijk het allermooist zijn als de methode die de TU’ers nu ontwikkelen in de toekomst in de praktijk gebruikt kan gaan worden. Het implementeren als officiële dopingtest blijft echter vooralsnog toekomstmuziek. Bouwmeester: ‘Wij focussen ons op oktober: dan willen de eerste worden tijdens de iGEM.’
Gerelateerd nieuws
Achter de innovatie
Het clubhuis van de toekomst: ‘Hier plukken alle sportverenigingen de vruchten van’
13-07-2023
Innovatie in de schijnwerpers
Altijd raak? Revolutionaire pijl zorgt voor doorbraak in de dartsport
20-06-2023
Nieuws