Innovatie in de schijnwerpers: sportpark Galecop in Nieuwegein

Sportverenigingen krijgen het steeds lastiger. Behalve het gebrek aan vrijwilligers, lopen ledenaantallen en barinkomsten bij veel clubs terug. Zo ook in Nieuwegein bij diverse sportverenigingen. Daarnaast stond voormalig sportwethouder Hans Adriani in 2014 voor de opdracht een bezuiniging in de sportsector door te voeren. Het aanstellen van een sportparkmanager voor sportpark Galecop lijkt een deel van de oplossing. ‘Kort samengevat probeer ik ervoor te zorgen dat sportverenigingen meer eigen inkomsten generen en hun maatschappelijke kanten laten zien’, legt Jimte Poelman uit. Hij heeft een faciliterende rol vanuit de gemeente Nieuwegein.

De 36-jarige Poelman werd in mei 2018 aangesteld als sportparkmanager van sportpark Galecop. Hij is in dienst van SportID (onderdeel van Verbindion Nieuwegein) dat als doel heeft om meer mensen in Nieuwegein in beweging te krijgen. ‘De doelstelling is om zoveel mogelijk de eigen broek op te houden door zelf meer inkomsten te generen.’

De gemeente ziet veel voordelen

Hoewel het aanstellen van een sportparkmanager voor sportpark Galecop haaks lijkt te staan op de bezuinigingsplannen die zijn gemaakt in de sportsector, is de gemeente Nieuwegein maar wat blij met de komst van Poelman en het ontstaan van de coöperatie. John van Engelen nam in 2018 – ongeveer op hetzelfde moment dat Poelman als sportparkmanager begon – het stokje over van sportwethouder Adriani. ‘Dat zorgde voor een goede overgang’, vindt Poelman. ‘De gemeente is enthousiast over de ontwikkelingen die we nu al hebben gerealiseerd en de samenwerking tussen verenigingen en Gemeente is veel beter en hechter geworden. We hebben echt een gezamenlijk doel en dan maak je samen dingen mogelijk.’

‘De ontwikkeling van sportpark Galecop naar een meer open, maatschappelijk verbindend sportpark past helemaal bij de toekomstvisie van de gemeente Nieuwegein’, zegt sportwethouder Van Engelen in Alles over Sport. ‘Het sportpark niet meer alleen zien als een sportaccommodatie, maar ook als een voorziening voor de wijk betekent een wezenlijk andere, maatschappelijke invulling. We zien immers ook de sportbeleving van mensen veranderen: mensen willen niet meer alleen sporten op een bepaalde tijd of in een bepaalde ruimte, daar kun je met een sportparkmanager op inspelen.’

Videoboodschap aan gemeente

Het aanstellen van een sportparkmanager was in eerste instantie niet het idee van de gemeente, zo geeft Poelman aan. De voorzitters van voetbalvereniging JSV, Rugby Club Nieuwegein, Atletiek Vereniging Atverni en Honk- Softbalvereniging Nieuwegein Diamons – die zich op het sportpark bevinden – vroegen middels een videoboodschap (zie onder dit artikel) de gemeente om het aanstellen van een sportparkmanager te realiseren. ‘Op sportpark Galecop zitten vier verenigingen die allemaal tegen dezelfde problemen aanlopen’, licht Poelman toe.

‘De voorzitters geven unaniem aan dat ze meer willen samenwerken, het sportpark willen verbeteren en vooral dat zij daar iemand voor nodig hebben die hen gaat helpen om het sportpark te vernieuwen. Je hebt slagkracht nodig om zaken in gang te zetten.’ Samen met de vier voorzitters werd een overeenkomst gesloten. Met hen richtte Poelman een bestuursgroep op, wat naar verloop van tijd een coöperatie is geworden. ‘Als we een evenement organiseren en de uitvoering wordt door de club gedaan, krijgen zij 75 procent van de omzet die we binnenhalen. De overige 25 procent gaat naar de bestuursgroep. Zo hebben we van de opbrengst bijvoorbeeld tv’s gekocht die in alle bestuurskamers hangen, zodat die ook kunnen worden gebruikt als vergaderlocatie. Deze bestuurskamers verhuren we vervolgens aan bedrijven uit de regio. We vragen ons continu af welke maatschappelijke problemen er zijn, hoe wij daar een rol in kunnen betekenen en hoe we daar vervolgens op kunnen inspelen.’

Cruciaal daarbij is het gesprek aangaan met de buren, zo geeft de sportparkmanager aan. Zo is er een samenwerking ontstaan met diverse bedrijven uit het Utrechtse Papendorp. ‘Ik ben vrij snel in gesprek gegaan met het parkmanagement van Papendorp. In dat gesprek kwam naar voren dat ze daar vier uitdagingen hebben. Stipt op één staat het parkeerprobleem. In Papendorp wordt verder weinig gedaan met bedrijfsvitaliteit, is er nauwelijks onderlinge verbondenheid en heeft men daar te weinig horecagelegenheden.’

Inkomsten generen uit vrije parkeerplekken

Sportpark Galecop heeft 460 parkeerplaatsen. ‘Daar kun je overdag een kanon afschieten en je raakt helemaal niemand’, zegt Poelman gekscherend. ‘Hemelsbreed is het nog geen vijfhonderd meter naar Papendorp toe. Toen dacht ik: waarom zetten we dit parkeerterrein niet in voor Papendorp? We kunnen dit op een voordelige manier aanbieden en hiermee een win-win situatie creëren voor alle partijen. Wij stelden een mobiliteitsoplossing voor waarbij medewerkers bij ons kunnen parkeren en wij vervoeren hen met een shuttlebus en deelfietsen vanaf het parkeerterrein naar hun bedrijven toe. Dat heeft in 2019 ongeveer achtduizend euro opgeleverd voor de sportverenigingen. Dat zijn inkomsten die er normaal gesproken niet waren.’ De bestuursgroep is sinds januari ook een samenwerking gestart met Bol.com, dat op werkdagen vijftig parkeerplekken afneemt.

Vitaal vergaderen op Galecop

Waar in pak ‘m beet Amsterdam de Zuidas Run wordt gehouden, gebeurt er op Papendorp op het gebied van bedrijfsvitaliteit nog niet zoveel. En dat terwijl er diverse sportbonden zich huisvesten op Papendorp. ‘Juist met al die sportbonden in je achterhoofd, is het best wel gek dat er zo weinig op het gebied van bedrijfsvitaliteit wordt gedaan’, vindt Poelman, die dan ook in gesprek is met de organisatie van de Papendorp Run.

Behalve de Papendorp Run organiseert de coöperatie vitale vergaderingen op het sportpark. Daar wordt meteen het horecaprobleem in Papendorp aangepakt. ‘Bedrijven kunnen gebruik maken van de bestuurskamer van de sportverenigingen’, licht Poelman toe. ‘Onderdeel daarvan is dat zij een halfuur gaan bewegen. Dat kan walking football zijn, maar ook bijvoorbeeld honkbal of knotshockey.’

Aanpak maatschappelijke problemen

Poelman ging ook het gesprek aan met de coördinator van Steunpunt Vluchtelingen Nieuwegein. De coördinator had als doelstelling om meer mensen in beweging te krijgen, wat geheel in lijn licht van de doelen van SportID. ‘Uit die gesprekken kwam naar voren dat zij niet veel te doen hebben, maar wel taallessen volgen. Dat is voor hen een verplichting voor de inburgering, dus daar lagen kansen. We zijn toen begonnen met een pilot van één taalklas. Zij krijgen anderhalf uur les, gaan daarna een halfuur bewegen om vervolgens af te sluiten met weer anderhalf uur les. Die lessen volgen ze in de kantine van de honkbalvereniging. Dit ging zo goed en de leerlingen vonden het zo leuk dat er daarna twee taalklassen zijn ondergebracht op het sportpark.’

Poelman stipt de voordelen voor het sportpark aan. ‘De faciliteiten van het sportpark liggen overdag leeg. We willen graag ook overdag bezetting creëren, waardoor die verenigingen veel meer inkomsten generen zonder dat zij daarvoor hun hand ophouden bij de sportwethouder van de gemeente. Neem de taalschool als voorbeeld. Zij betalen ons een gedeelte en een ander deel komt uit de pot integratie van de gemeente vandaan.’

Meehelpen aan re-integratie

Sportpark Galecop werkt in samenwerking met het ministerie van justitie ook mee aan de re-integratie van gedetineerden. Zo kunnen mensen in hun laatste fase van hun detentie vrijwilligerswerk oppakken bij de sportverenigingen. ‘Dit doen we met de achterliggende gedachte dat gedetineerden ritme kunnen opbouwen in hun dagelijkse leven en een nieuw sociaal netwerk creëren om hun oude wereld als het ware achter te laten’, licht de sportparkmanager toe.

Poelman stipt de voordelen voor het sportpark aan. ‘De faciliteiten van het sportpark liggen overdag leeg. We willen graag ook overdag bezetting creëren, waardoor die verenigingen veel meer inkomsten generen zonder dat zij daarvoor hun hand ophouden bij de sportwethouder van de gemeente. Neem de taalschool als voorbeeld. Zij betalen ons een gedeelte en een ander deel komt uit de pot integratie van de gemeente vandaan.’

Meehelpen aan re-integratie

Sportpark Galecop werkt in samenwerking met het ministerie van justitie ook mee aan de re-integratie van gedetineerden. Zo kunnen mensen in hun laatste fase van hun detentie vrijwilligerswerk oppakken bij de sportverenigingen. ‘Dit doen we met de achterliggende gedachte dat gedetineerden ritme kunnen opbouwen in hun dagelijkse leven en een nieuw sociaal netwerk creëren om hun oude wereld als het ware achter te laten’, licht Poelman toe.

‘De verenigingen zijn daar heel content mee, want ze helpen met het onderhoud van het sportpark. Het zijn weer extra handjes. Ik vind dat we er met z’n allen voor moeten zorgen dat we gedetineerden kunnen helpen en ondersteunen in ‘hun tweede leven’. Uiteindelijk ontstaan er hele mooie dingen.’ Zo geeft Poelman aan dat de gedetineerden meelopen met Jos Scholman, een aannemingsbedrijf dat het sportpark onderhoudt. ‘Scholman heeft veel moeite om jongens te vinden die in het groenonderhoud willen werken. Zij hebben vervolgens gezegd: als die jongens het goed blijven doen en ze zijn klaar met hun detentie, kunnen ze als ze dat willen bij ons aan de slag. Dat past heel goed binnen het nationaal sportakkoord. We spelen dus continu in op maatschappelijke problemen en specialiteiten vanuit de omgeving.’

De sportparkmanager zelf biedt op zijn beurt zijn hulp aan gemeenten met dezelfde soort hulpvragen. ‘Zo heb ik al voor de gemeente Amersfoort presentaties gehouden en heb contact met de sportbedrijven van de Gemeente Woerden en Doetinchem. Vanuit mij rol binnen SportID adviseren we ook graag andere gemeentes. Mochten gemeentes interesse hebben mogen ze ons altijd benaderen via info@sportparkgalecop.nl.’